Wystawa o reklamie prasowej w przedwojennych Siedlcach
4 czerwca 2020
Jak głosi porzekadło, reklama jest dźwignią handlu. Poszliśmy tym tropem i przejrzeli reklamy, które ukazywały się w siedleckiej prasie w okresie międzywojennym. Sprawdźcie co nam z tego wyszło!
W okresie międzywojennym Siedlce stanowiły znaczący ośrodek powiatowy, do czego przyczyniała się znaczna odległość od większych aglomeracji. Czyniło to z miasta swoiste centrum o zasięgu regionalnym dla terenów byłej guberni siedleckiej. Przed II wojną światową liczba ludności Siedlec przekroczyła 40 tys., z tego ok. 40 proc. stanowili Żydzi, którzy w dużej mierze zajmowali się działalnością gospodarczą, chociaż był to okres początków aktywności na tym polu także ludności chrześcijańskiej, co wielokroć rodziło spięcia obu społeczności, które widać niekiedy na prezentowanych reklamach.
W tym okresie dominowały na Podlasiu przedsiębiorstwa usługowe, najwięcej zakładów fryzjerskich i przedsiębiorstw przewozowych, branże: chemiczna, włókiennicza i odzieżowa, papiernicza i poligraficzna, przemysł budowlany, wreszcie rynek prasowy. W latach 30. XX wieku Siedlce stały się również prężnym ośrodkiem wydawania prasy, której rozwojowi sprzyjały wszystkie wyżej wymienione czynniki. W drugiej dekadzie okresu międzywojennego ukazywało się w mieście kilkanaście tytułów, z tego 5 gazet polskich, które stały się przedmiotem zainteresowania przy przygotowaniu niniejszej wystawy (pominięto zatem, szczątkowo zresztą zachowaną, prasę ukazującą się w języku jidysz). W podejmowanej tematyce obejmowały nie tylko tematykę siedlecką, lecz cały region, wcielając w życie postulat przywrócenia miastu statusu ponadlokalnego, a przy okazji niosąc cenne dzisiaj informacje o różnych sferach życia ówczesnego społeczeństwa. Były to: „Głos Podlaski” – tygodnik diecezji podlaskiej wydawany z inicjatywy bpa Henryka Przeździeckiego w latach 1930-1939 oraz tygodniki związane ideowo z obozem sanacyjnym: „Gazeta Podlaska” – wydawana w latach 1930-1932, „Nowa Gazeta Podlaska” – 1931-1934, „Ziemia Siedlecka” – 1934, 1936-1939, wreszcie „Życie Podlasia” – z lat 1934-1939.
Jak wiadomo z porzekadła, reklama jest dźwignią handlu, toteż na wymienionych wyżej łamach pojawiają się reklamy działalności gospodarczej różnych sfer w Siedlcach, spośród których niniejsza wystawa eksponuje 134. Zostały one podzielone na 20 branż reprezentujących:
- Sport, turystykę i rekreację oraz myślistwo (1-7).
- Budownictwo i składy materiałów (8-17).
- Fryzjerstwo i usługi kosmetyczne (18-25).
- Artykuły i usługi żelazne (26-27).
- Drukarnie, produkcję pieczątek i usługi introligatorskie (28-34).
- Krawiectwo (35-39).
- Wyszynk, restauracje, kawiarnie (40-48).
- Tekstylia (49-51).
- Zakłady rzemieślnicze, mechaniczne i sklepy manufakturowe (52-56).
- Artykuły spożywcze i kolonialne (56-66).
- Usługi medyczne (67-90).
- Księgarnie i artykuły papiernicze (91-97).
- Odzież i konfekcję (98-115).
- Artykuły elektromechaniczne i radiowe (116-120).
- Chemię (121-122).
- Zegarki, biżuterię, usługi zegarmistrzowskie i jubilerskie (123-126).
- Ogrodnictwo (127-128).
- Komunikację (129).
- Zakłady i kolektury (130-131).
- Korepetycje (132-134).
Pomimo dużej reprezentatywności branż siedleckich okresu przedwojennego występujących w reklamie prasowej, warto pamiętać, że jest to – pomimo waloru informacyjnego i bardzo interesującej wizualnej strony – oczywiście jedynie źródło pomocnicze, uzupełniające bogate materiały archiwalne w postaci teczek firm siedleckich z okresu międzywojennego, zarejestrowanych w rejestrze handlowym, dziś przechowywanych w Archiwum Państwowym w Siedlcach w zespole akt nr 61: Sąd Okręgowy w Siedlcach z lat 1917-1939, w serii Wydział Rejestru Handlowego.
Warto polecić oba te źródła historykom, bowiem dotychczas nie były one w większym stopniu wykorzystane w badaniach życia gospodarczego regionu.
Bibliografia:
- J. Cabaj, Prasa siedlecka z lat trzydziestych XX wieku o Niemcach i stosunkach polsko-niemieckich, „Rocznik Historii Prasy Polskiej”, t. 22, 2019, z. 1, s. 57-78.
- A. Zawadzki, Gospodarka Południowego Podlasia w latach 1918-1939, Siedlce 2014.
Przygotował Dariusz Magier
Galeria
Rozwiń Metryka
Podmiot udostępniający informację: | |
---|---|
Data utworzenia: | 2020-06-04 |
Data publikacji: | 2020-06-04 |
Osoba sporządzająca dokument: | |
Osoba wprowadzająca dokument: | |
Liczba odwiedzin: | 5160 |