- Nauki pomocnicze archiwistyki

Nauki pomocnicze archiwistyki

30 kwietnia 2021

Katedra Archiwistyki i Nauk Pomocniczych Historii UMCS w Lublinie

Katedra Historii Średniowiecza i Nauk Pomocniczych Historii UMK w Toruniu

Instytut Historii UPH w Siedlcach

Archiwum Państwowe w Siedlcach

oraz

Towarzystwo Nauki i Kultury „LIBRA”

Archiwistyka, zarówno w aspekcie naukowym, dydaktycznym jak i praktycznym, potrzebuje nauk, dyscyplin i metod pomocniczych, także spoza nauk historycznych czy humanistycznych, ponieważ konieczna wydaje się reakcja na nowe typy i formy źródeł.

Akomodacja wiedzy i metod z obszaru teleinformatyki – „pozornie obcych warsztatowi historyka” – zachodzi zbyt wolno. Dla archiwistyki szczególnie ważne jest źródłoznawcze rozpoznanie nowych typów źródeł wytwarzanych i charakterystycznych dla XIX, XX i XXI wieku. „Wielkie” projekty cyfryzacji w archiwistyce i biurowości są już na starcie opóźnione względem tempa rewolucji informatycznej. Stąd zapotrzebowanie archiwistyki, biurowości a także historii najnowszej trafia obecnie w pustkę. Jeśli chcemy, aby świadomość znaczenia nowych rodzajów źródeł historycznych towarzyszyła ich powstawaniu, stosowaniu i archiwizacji, to nie możemy w tym względzie całkowicie oddawać pola informatyce stosowanej czy nauce o organizacji i zarządzaniu, ale poszerzać swoją wiedzę i warsztat. Zaniechania jeszcze bardziej pogłębią odejście od nauk pomocniczych historii, a co za tym idzie, od naukowego badania źródeł historycznych.

Pierwszy etap projektu został zakończony prezentacją efektów badań w postaci konferencji naukowej nt. „Nauki, dyscypliny i metody pomocnicze archiwistyki”, która odbyła się 30 kwietnia 2021 r. Jej celem było pobudzenie dyskusji, poszerzanie stanu wiedzy i perspektyw badawczych. W jej trakcie poruszono następujące problemy:

• Przedmiot i zakres nauki o archiwach – prof. dr hab. Krzysztof Skupieński (UMCS)
• Po co archiwistyce jest potrzebna historia? – dr hab. Dariusz Magier (UPH, AP w Siedlcach)
• Nauki pomocnicze archiwistyki: perspektywa metodyczna – dr hab. Marcin Hlebionek (UMK)
• Dyplomatyka dokumentów tradycyjnych i elektronicznych – dr hab. Artur Górak (UMCS)
• Informatyka (archiwalna) – przedmiot, zakres i metody badawcze – dr Robert Stępień (UMCS)
• Public relations w służbie archiwistyki – dr hab. Marlena Jabłońska (UMK)
• O wzajemnym przenikaniu - czyli genealogia w służbie archiwistyki – dr hab. Magdalena Biniaś-Szkopek (UAM, PAN Biblioteka Kórnicka)
• Nauki prawne i administracyjne w warsztacie archiwisty – dr hab. Marek Konstankiewicz (UMCS)
• Edytorstwo źródeł archiwalnych i jego współczesne problemy – dr hab. Krzysztof Kopiński (UMK)
• Kartografia - mapa jako obiekt archiwalny – dr Paweł Weszpiński (Muzeum Warszawy, IHN PAN)
• Fotografie (warsztat fotografika w metodyce archiwalnej) – dr hab. Tomisław Giergiel (UMCS)
• Sfragistyka w świecie archiwów – mgr Jagoda Jankowska (UMK)
  

 prof. dr hab. Krzysztof Skupieński (UMCS)

 dr hab. Dariusz Magier (UPH, Archiwum Państwowe w Siedlcach)

dr hab. Marcin Hlebionek (UMK)

 dr hab. Artur Górak (UMCS)

 dr Robert Stępień (UMCS)

dr hab. Marlena Jabłońska (UMK) 

dr hab. Magdalenia Biniaś-Szkopek (UAM, PAN Biblioteka Kórnicka)

dr hab. Marek Konstankiewicz (UMCS)

dr hab. Krzysztof Kopiński (UMK)

 dr Paweł Weszpiński (Muzeum Warszawy, IHN PAN)

mgr Jagoda Jankowska (UMK)

Kolejnym etapem projektu badawczego jest stworzenie tzw. „pełzającego” podręcznika – pierwotnie wydawnictwa papierowego na podstawie wystąpień konferencyjnych, a następnie dynamicznie aktualizowanego i uzupełnianego o kolejne rozdziały w wersji elektronicznej, dostępnej online.