- Wystawa „Unici Podlascy 1874-2024” w Pratulinie

Wystawa „Unici Podlascy 1874-2024” w Pratulinie

21 października 2024

Miejscowość Pratulin nad Bugiem nie jest przypadkowym miejscem dla wyboru przez organizatorów wernisażu wystawy unickiej, gdyż akurat ta miejscowość jest symbolem represji władz rosyjskich wymierzonych w społeczność unicką przed półtora wiekiem.

Śmierć 13 unitów z Pratulina

Pratulin nad Bugiem stał się symbolem unickiego oporu, gdyż właśnie tutaj w dniu 26 stycznia 1874 r. rosyjscy żołnierze strzelali do bezbronnego tłumu broniącego swej świątyni. Od rosyjskich kul zginęło wtedy 13 mężczyzn. Tu także mieszkańcy parafii zaznali wszystkich możliwych form represji z rąk zaborcy. Ale i tu w latach następnych unici stosowali w swej masie powszechny bierny opór, władze rosyjskie  nie osiągnęły żadnego swego celu, świątynie unickie zamienione na prawosławne cerkwie były omijane przez unitów. Dopiero po 30 latach nastąpił przełom spowodowany wydaniem ukazu tolerancyjnego z 30 kwietnia 1905 r., na jego mocy unici mogli nareszcie wrócić formalnie do kościoła katolickiego.

Po długim procesie beatyfikacyjnym Wincenty Lewoniuk i jego 12 unickich Towarzyszy z Pratulina zostało w 1996 r. beatyfikowanych. Na miejscu masakry unitów Diecezja Siedlecka erygowała Sanktuarium Błogosławionych Męczenników Podlaskich w Pratulinie.

Wystawa unicka w Pratulinie

Wystawa „Unici Podlascy 1874-2024” była już prezentowana po raz pierwszy w Gródku nad Bugiem, potem w sokołowskim Grodzisku . Obecnie wystawa została otwarta w kolejnej miejscu na Podlasiu -  wspomnianym Sanktuarium Błogosławionych Męczenników Podlaskich w Pratulinie.

W niedzielę 6 października 2024 r., mimo deszczowej aury, do Sanktuarium przybyło kilkuset mężczyzn z całej diecezji siedleckiej jako coroczna już XIV  Diecezjalna Pielgrzymka Mężczyzn do Pratulina.

Przy relikwiach Błogosławionych Unickich Męczenników autor wystawy Bogusław Niemirka wraz dyrektorem Archiwum Diecezjalnego w Siedlcachks. Bernardem Błońskim mieli okazję przypomnieć uczestnikom pielgrzymki, że wylana krew i cierpienia męczenników nie pozostały zapomniane. Plansze wystawy są świadectwem tych dramatycznych wydarzeń sprzed półtora wieku, dzięki pracy siedleckiego Archiwum Państwowegowspółczesne pokolenie poznaje prawdę tamtych dni.

Wystawa będzie dostępna dla zwiedzających w drewnianym kościele pratulińskiego Sanktuarium przez następne tygodnie.

Pamięć o tradycji unickiej

Od kasaty unii minęło już 150 lat, przez ten czas przeminęło życie pięciu pokoleń. Żywe zainteresowanie tematyką wystawy świadczy o tym, że pamięć o dawnej spuściźnie unickiej pozostaje do tej pory żywa wśród mieszkańców nadbużańskiego Podlasia.